ویتامین D نه تنها برای سلامت استخوان بلکه برای عملکرد طبیعی سیستم ایمنی نیز ضروری است. کمبود ویتامین D با افزایش خطر بیماریهای خودایمنی مرتبط است، اما مکانیسمهای این ارتباط به خوبی شناخته نشده است.
یک مطالعه جدید منتشر شده در Science Advances اکنون نشان می دهد که اختلال در یک آنزیم کلیدی که در تبدیل ویتامین D به شکل فعال بیولوژیکی آن نقش دارد می تواند بر رشد سلول های T تأثیر منفی بگذارد.
این منجر به تولید بیش از حد سلول های T می شود که می توانند به بافت خود بدن حمله کنند، پدیده ای که به عنوان واکنش خودکار شناخته می شود.
این مطالعه – که در یک مدل موش انجام شد – همچنین نشان داد که این افزایش در سلولهای T خودواکنشی به واسطه اثرات نامطلوب کمبود ویتامین D بر سلولهای تیموس، اندام تخصصی که بر بلوغ سلولهای T و توانایی آنها در تمایز بین آنها تأثیر میگذارد، بوده است. سلول های سالم و عفونی یا خارجی.
سلول های T چه نقشی در تنظیم سیستم ایمنی دارند؟
ویتامین D علاوه بر نقشی که در سلامت استخوان دارد، عملکرد سیستم ایمنی را نیز تعدیل می کند. به عنوان مثال، دادههای مشاهدهای نشان میدهد که منبع مورد اعتماد ارتباطی بین کمبود ویتامین D و افزایش خطر ابتلا به بیماریهای خودایمنی که شامل تولید یک پاسخ ایمنی علیه بافت خود بدن است، وجود دارد.
سلول های T، منبع مورد اعتماد، نوع تخصصی گلبول های سفید خون، نقش مهمی در تنظیم این پاسخ خود ایمنی ایفا می کنند. سلولهای T در تسهیل پاسخ ایمنی در برابر میکروبها و از بین بردن سلولهایی که ممکن است عفونی یا سرطانی باشند، نقش دارند.
این عملکرد سلولهای T به توانایی آنها در تشخیص پروتئینهای خود بدن، که به عنوان خود پروتئین یا خود آنتیژن شناخته میشوند، از پروتئینهای خارجی متکی است. توانایی سلولهای T برای تشخیص خود آنتیژنها و اجتناب از پاسخ به بافت خود بدن به عنوان تحمل سلول T شناخته میشود.
تحمل سلول های T در طول بلوغ سلول های T از سلول های پیش ساز مشتق شده از مغز استخوان در تیموس، غده ای که در ناحیه بالای قفسه سینه قرار دارد، ظاهر می شود.
به طور خاص، تحمل سلول های T شامل انتخاب پیش سازهای سلول T است که واکنش قوی در برابر پروتئین های خارجی ایجاد می کند، اما نه خود آنتی ژن.
در مراحل اولیه رشد سلول های T، انتخاب مثبت سلول های T پیش ساز که قادر به ایجاد واکنش قوی در برابر آنتی ژن های خارجی هستند در قسمت بیرونی تیموس به نام قشر رخ می دهد.
مراحل بعدی رشد سلول T در ناحیه مرکزی تیموس به نام مدولا رخ می دهد. سلولهای T که به بافت سالم بدن پاسخ میدهند، طی فرآیندی به نام انتخاب منفی در مدولا حذف میشوند.
ویتامین D چگونه بر عملکرد سلول های T تاثیر می گذارد؟
زیرمجموعههای سلولهای اپیتلیال در بصل النخاع، کسری از ژنهای موجود در ژنوم انسان را بیان میکنند که مجموعاً بیشتر ژنهای موجود در ژنوم را بیان میکنند.
بیان تقریباً کل مجموعه پروتئین های خود در تیموس باعث ایجاد تحمل سلول های T در تمام بافت های بدن می شود.
گیرنده شکل فعال ویتامین D در تیموس بیان می شود و کمبود ویتامین D با کاهش اندازه تیموس همراه است.
شایان ذکر است، کار قبلی نویسندگان نشان داده بود که ویتامین D میتواند بیان ژن تنظیمکننده خود ایمنی (Aire) را افزایش دهد و بنابراین برای توسعه تحمل سلولهای T و جلوگیری از پاسخ خود ایمنی حیاتی است.
رشد جمعیت سلول های T در تیموس در طول زندگی فرد تا زمان بلوغ کامل می شود.
این، همراه با تأثیر قوی تر ویتامین D بر عملکرد سیستم ایمنی در اوایل زندگی، نشان می دهد که ویتامین D می تواند بر رشد سلول های T در تیموس در اوایل زندگی تأثیر بگذارد تا بر تحمل سلول های T تأثیر بگذارد.
منبع: medicalnewstoday